Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Butomus umbellatus & Sorghum bicolor

fotò
fotò
Esparganèu

Butomus umbellatus

Butomaceae

Àutri noum : Joun-flouri, Carrelet.

Noms en français : Butome en ombelle, Jonc fleuri.

Descripcioun :
L'esparganèu o joun-flouri trachis dins li relarg bagna d'aigo, coume li lono e li mueio. Fai un gros rizoumo que douno, pau à cha pau de gròssi coulounìo. Li fueio soun longo, en triangle, e larjo de 1 cm emé de bord proun coupant. Fai d'enflourejado en brout (oumbello) de flour roso emé 6 tepalo. Lou fru caup 6 fouliculo.

Usanço :
La racino dóu joun-flouri se manjo un cop cuecho. Se n'en fasié de galeto en Bousnìo.

Port : Erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Butomus
Famiho : Butomaceae


Ordre : Alismatales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Vo
Jun à juliet

Liò : Aigo - Lono - Mueio - Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Butomus umbellatus L., 1753

fotò
fotò
Grand-mi

Sorghum bicolor

Poaceae Graminaceae

Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.

Descripcioun :
Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.

Usanço :
Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à-sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
C
R
R
RR
RR
ges
ges

Butomus umbellatus & Sorghum bicolor

R
R
ges
RR
ges
ges
ges
ges

Coumpara Esparganèu emé uno autro planto

fotò

Coumpara Grand-mi emé uno autro planto

fotò